W 1945 roku w Stalowej Woli nadal kwaterowały wojska radzieckie, m.in. w budynku gimnazjum. Dopiero na przełomie października i listopada 1945 roku Rosjanie opuścili Stalową Wolę, zostawiając zdewastowane kwatery. Ruch ludności był nieustanny, jedni wyjeżdżali, drudzy przybywali. W tym okresie ze Stalowej Woli wyjechało wielu tych, którzy napłynęli przed wojną lub w czasie okupacji, na ogół dobrzy fachowcy i znaczna część inteligencji – zagrożeni aresztowaniem członkowie organizacji podziemnych w większości szukali schronienia na ziemiach zachodnich, z których wyjeżdżali Niemcy.
Do miasta przybywały całe rodziny z Opatowskiego, ziemi dotkniętej działaniami wojennymi. Przybywali ludzie ze wschodnich ziem Rzeczypospolitej, zwłaszcza ci, którzy mieli w Stalowej Woli swoich krewnych czy bliskich.Tymczasem należało na nowo uruchomić zakłady, z których wycofujący się Niemcy zabrali wartościowe maszyny i urządzenia. Podjęto też starania o oficjalne nadanie Stalowej Woli praw miejskich. Ruszyły szkoły, szpital, tworzyły się struktury administracyjne i polityczne. Na koniec 1945 roku Stalowa Wola liczyła ponad 6 tysięcy mieszkańców. W 1953 roku dokonano włączenia w granice administracyjne miasta wsi Pławo z przysiółkami i liczba ludności Stalowej Woli przekroczyła 10 tys.
W latach 1950- 1955 corocznie przybywało do Stalowej Woli od 500 do 1200 ludzi ze wsi. Tak duża migracja stwarzała trudności mieszkaniowe mimo znaczącej rozbudowy osiedla. W latach pięćdziesiątych w mieście oddano do użytku ok. 50 budynków mieszkalnych, a ponadto 19 lokali sklepowych, piekarnię, dom kultury, dwa przedszkola, dwa żłobki, dwie nowe szkoły, warsztaty szkolne, internaty przy ul. Hutniczej i Niezłomnych, szpital i przychodnię, wykończono ostatecznie gmach banku i dom gościnny. Postawiono kilkadziesiąt drewnianych baraków mieszkalnych. W końcu 1953 roku Stalową Wolę zamieszkiwało 16 tysięcy ludzi.
